Wat is pre-Columbiaanse kunst?
Pre-Columbiaanse kunst is de kunst van de oude inheemse culturen van het Amerikaanse continent van voor de 'ontdekking' in 1492, door Cristobal Colon (Columbus). Zowel de culturen van voor circa 1492 in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika vallen daaronder. Bedoeld wordt dat er nog geen Europese contacten en daardoor invloeden waren geweest. De meest bekende culturen zijn natuurlijk de Maya's, de Azteken en de Inca's. Dat waren beschavingen die nog bestonden toen Columbus en de vele andere ontdekkingsreizigers voet aan wal zetten. Wat overgebleven is voor onze bewondering en verbazing is vooral de vaak superbe grafkunst van veel vroegere culturen, die zelfs onbekend waren voor de Maya's, Azteken en Inca's, maar wel aan de grondslag van die latere culturen lagen. Dat waren op de eerste plaats de Olmeken en de culturen
van de westkust van Mexico, de Chavin en Moche in Peru, Valdivia en Jama-Coaque in Ecuador en Tiahuanaco in Bolivia. Die formidabele grafkunst geeft aan hoezeer zij belang hechtten aan een leven na de dood. De afbeeldingen in steen en klei, van mensen, goden en dieren vergezelden hen op hun weg naar Xibalba, de Onderwereld. Hoe belangrijker de overledene was gedurende zijn leven, des te belangrijker de grafkunst. De enorme variatie in stijl, vormgeving, materiaal en kleur werd mede bepaald door beschikbaarheid van de grondstoffen, de handel en de specifieke artisticiteit van de maker of maakster. Dat deze onbewust voort bouwden op de invloeden van andere en nog vroegere culturen, maakt het voor ons des mysterieuzer.