Wat is impressionisme?
In 1874 werd naar aanleiding van het schilderij 'Impression, soleil levant' van de Franse schilder Claude Monet een groep vooruitstrevende Franse kunstenaars door een criticus 'impressionisten' genoemd. Zo werd de term impressionisme geboren.
Hoewel de impressionisten op uiteenlopende manieren werkten, stond bij alle kunstenaars het direct weergeven van een korte waarneming centraal. Ze zetten spontane sfeerindrukken op een snelle, schetsmatige manier op het doek. De kunstenaars hielden zich bezig met de manier waarop de mens naar de wereld kijkt, en wat we nu écht zien. Sommigen maakten vernieuwende composities. Ze realiseerden zich dat de echte wereld zich niet presenteerde als een scène op het toneel: de belangrijke onderwerpen waren niet altijd gecentreerd in het blikveld geplaatst en er waren altijd zaken afgesneden omdat deze buiten het zicht waren.
De voorstelling van een schilderij was voor de impressionisten minder belangrijk dan voor hun voorgangers: binnen het impressionisme ging het om hoe iets was weergegeven, in plaats van wat er was weergegeven. Hierdoor kon een voorstelling een alledaags tafereel zijn, zoals figuren in een tuin, bomen in het zonlicht of de spiegeling van het licht op het water. Eigentijdse onderwerpen waren ook zeer geliefd: de vrijetijdsbesteding van stedelingen in parken en op terrassen, of stations met stoomtreinen en de drukte van de reizigers. Buiten schilderen was van groot belang voor de impressionisten. Door de uitvinding van de verftube, waardoor kunstenaars niet meer moeizaam en tijdrovend de verf hoefden te prepareren en vervoeren in kwetsbare verfblaasjes, werd dit gemakkelijker.
Afbeelding
Maurice Sys (1880-1972)
Zoneffect, Edam
1915
Olieverf op doek
61,5 x 71 cm
Gesigneerd: rechts onder