De term 'oude meesters' verwijst naar de kunstenaars die actief waren tussen 1300 en ongeveer 1800, maar er is veel discussie over de precieze datum. Hoewel er vanaf de zestiende en de zeventiende eeuw een bescheiden productie van schilderijen op gang kwam in Zuid- en Noord-Amerika, slaat de term toch voornamelijk op Europese kunst en kunstenaars.

De ene ‘oude meester’ is de andere niet: men onderscheidt vele verschillende groepen kunstenaars (of ‘scholen’) die worden opgedeeld volgens regio, periode en stijl. Ook binnen eenzelfde regio en tijdperk zijn er nog grote verschillen tussen de scholen en de individuele kunstenaars onderling. Een voorbeeld van een regionale school waren de zogenaamde “Leidse fijnschilders”, een groep Hollandse kunstenaars actief in de tweede helft van de zeventiende eeuw die streefden naar een zo natuurgetrouw mogelijke weergave van de werkelijkheid. Eén van die fijnschilders was Willem van Mieris, wiens Perseus en Andromeda een van onze topstukken op de PAN zal zijn.

In de regel werden de oude meesters opgeleid in het atelier van hun leermeester, of op de academies, die vanaf de zeventiende eeuw in veel steden werden opgericht. Na deze opleiding werden ze meester van het lokale artiestengilde, dat de belangen van de kunstenaars per stad behartigde. Dit gilde heette in de Nederlanden meestal het Sint-Lukas gilde, vernoemd naar de evangelist Lukas, de patroonheilige van de artiesten. Sommige artiesten, zoals Peter Paul Rubens, hadden de leiding over een groot atelier met veel leerlingen en verzorgden dus een grote productie, terwijl anderen, zoals Johannes Vermeer, alleen werkten en dus een veel kleiner oeuvre hebben nagelaten. Recent hebben wij De ontmoeting van David en Abigail, een werk van Jan van den Hoecke - één van de leerlingen van Rubens - herontdekt. Wij zullen dat werk op de PAN voor het eerst aan het publiek presenteren.

Afbeelding
Jan van den Hoecke (Antwerpen 1611 - 1651)
De ontmoeting van David en Abigail
olieverf op paneel
36,5 x 54,5 cm