Endlich Antiquairs

Zilver

description

De maker van deze borstelmontuur was een van de meest belangrijke en beroemde zilversmeden in het 17e-eeuwse Friesland. Van de vier generaties zilversmeden die de familie Baardt voortbracht, was Claes de tweede en beheerste zijn vak het beste. Hij werd in 1628 te Bolsward geboren als oudste kind van Frank Rienks Baardt en Lyuwkien Clases Allinga. Op 1 december 1640, toen hij de leeftijd van 12 jaar had bereikt, werd hij geregistreerd in het gildeboek van goud- en zilversmeden in Bolsward, als leerling van zijn vader. Op 3 mei 1654 werd hij toegelaten tot het gilde, na het overleggen van zijn meesterproef. Naar alle waarschijnlijkheid nam hij de werkplaats van zijn vader toen over.

Claes Fransen Baardt beperkte zich niet alleen tot het smeden van zilveren voorwerpen. Hij was ook actief als investeerder. Het register van het weeshuis in Bolsward laten zien dat hij o.a. handelde in wollen stoffen en textiel, en dat hij ook op de zakelijke belangen van zijn schoonmoeder lette. In het jaar waarin hij meester zilversmid werd, trouwde hij Siucke Harckes, de dochter van de lakenhandelaar Harcke Gerrits en diens vrouw Trinncke Rinnerts. Siucke bleek een goede partij. Door Rinnert, Siuckes broer, werd Baardt een relatie van de beroemde Leeuwarder zilversmedenfamilie Van der Lely. Toen Rinnert overleed, trouwde diens weduwe Ijnske Nannes Okma, met Frederick Jarichs van der Lely.
Zilversmeden gebruikten voor hun drijfwerk vaak modellenboeken waarin voorwerpen werden afgebeeld. Zij haalden hun inspiratie tevens uit voorbeeldprenten die in omloop waren. Ook Baardt gebruikte elementen uit etsen van o.a. Rembrandt, Antonio Tempesta en Hubertus Quellinus als voorbeeld voor zijn drijfwerk. Prachtig uitgewerkte jacht- en gevechtscenes alsook delicate afbeeldingen van bloemen, vlinders en insecten vormden prachtige en terugkerende motieven in Claes Baardt’s zilverwerk. M.n. zijn drijfwerk was van zeer hoge kwaliteit en mede daardoor werd hij een beroemde en gezochte zilversmid. Zijn roem werd o.a. bewezen door de opdracht die hij ontving van Henricus Popta in 1682 en 1683 voor twee gedreven kandelaren, een mosterdpot en een zoutvat.  Popta, advocaat aan het hof van Friesland, hoorde tot de elite van de regio. Hij bezat een aanzienlijke collectie zilverwerk, waarvan een gedeelte, bekend als de zg. Poptaschat, nu is te zien in het Fries Museum.

Herkomst:
Waarschijnlijk collectie Pieter Mulier (1783 Oudenbosch - Bolsward 1866) en Margaretha Mulier-Haitsma, door vererving aan hun zoon;
Collectie Tjepke Mulier (1815 Bolsward - Haarlem 1883), grietman te Wonseradeel, en mevrouw Roelina J. Mulier-Albarda (1822-1898), Haarlem, door vererving aan hun dochter;
Collectie Gravin Eldina Alegonda Binsina van Limburg Stirum-Mulier (1855 Witmarsum – Den Haag 1941); daarna door vererving in de familie, tot 2009;
Particuliere collectie, Nederland

Tentoonstellingen:
Arti et Amicitiae, Amsterdam, Tentoonstelling van Kunstvoorwerpen in vroegere eeuwen uit edele metalen vervaardigd, 1880, n° 654;
Friesch zilver, Leeuwarden, Fries Museum, 15 augustus – 15 september 1927, n° 713
 

Claes Baardt (Bolsward 1628 - Bolsward 1693)

Een zilveren borstelrug

Afmetingen: lengte 17 cm, breedte 11 cm, netto gewicht 120 gr.
Gemerkt::aan de binnenzijde:
Meesterteken: een zes-puntige ster, of een maansikkel met drie zes-puntige sterren in een schild, voor Claes Fransen Baardt (werkzaam te Bolsward, 1640-1685)
Stadskeur: dubbelhoofdige adelaar onder een kroon, voor Bolsward
De montuur is ovaal van vorm, gedreven in hoog reliƫf met een voorstelling waarin Apollo zijn armen uitstrekt naar Daphne, terwijl zij verandert in een laurierstruik, haar vader Peneus is zichtbaar in de achtergrond, rechts onder.

Contact

Endlich Antiquairs

Heemstede

M. 06 48 27 89 63 www.endlich.nl